Terugkoppeling FMS/COVID/placenta's

Op 2 september vergaderde de FMS werkgroep Covid en Zwangerschap (de groep die het standpunt namens onder andere de KNOV, de NVOG, NVK en de Patiëntenfederatie Nederland bepaalt).

Onderwerp van gesprek was onder andere de publicatie van Sam Schoenmakers et al. over hun bevindingen bij placenta's van vrouwen met een (doorgemaakte) COVID infectie.

Mede gebaseerd op de grote database van Allotey (https://www.bmj.com/content/372/bmj.n615), waarbij er steeds meer evidence is dat een (doorgemaakte) COVID infectie niet tot groeivertraging leidt, is besloten op dit moment de aanbeveling niet aan te passen. Dit betekent dat het advies blijft om bij vrouwen die een ernstige (gedefinieerd als noodzaak tot opname in een ziekenhuis) COVID infectie doormaakten de groei van de foetus echoscopisch te vervolgen. Dit wordt niet uitgebreid naar andere groepen omdat de aard van de placenta-afwijkingen doet vermoeden dat de door Schoenmaker beschreven problematiek een vrij acuut karakter heeft. Daarom is het aangewezen om (net als anders) aandacht te besteden aan kindsbewegingen, en bij afname hiervan de gebruikelijke zorg te verlenen. Het blijft dus van belang om eventuele COVID infecties in het zwangerschapsdossier te noteren.

Update 41 COVID-19 en zwangerschap

Tot 1 mei 2021 zijn door de NethOSS de COVID-19 positieve zwangeren in Nederland geregistreerd. We willen de 1^e lijn, 2^e lijn en kraamzorg heel erg bedanken voor alle meldingen die gedaan zijn en voor alle vragenlijsten die ingevuld zijn.

Vanaf 1 mei 2021 registreren we alleen nog de SARS-CoV-2 positieve zwangeren (tot 42 dagen post-partum) die opgenomen worden in het ziekenhuis of waarbij een IUVD is vastgesteld.

Aangezien er via de NethOSS wekelijks geregistreerd wordt, lopen we iets achter op de actuele situatie. De onderstaande resultaten zijn een samenvatting van de informatie die we tot nu toe ontvangen hebben.

Tot 11-8-2021 zijn in totaal 9355 meldingen gedaan van zwangeren met een bewezen COVID-19 infectie. In de periode 1 maart 2020 tot 1 mei 2021 (alle zwangeren met een positieve PCR of antigeen-test) zijn 9289 meldingen gedaan. Grafiek 1 het aantal opgenomen zwangeren en zwangeren op de afdeling, OHCC en IC per week zien.

Van de 9355 meldingen, hebben we van 8356 zwangeren aanvullende informatie ontvangen.

Zwangerschap:

Van deze binnengekomen casus zijn 4780 vrouwen nog zwanger. Er heeft 28 keer een intra-uteriene vruchtdood plaatsgevonden bij vrouwen die eerder een covid-19 infectie doormaakte. Zesenzestig vrouwen hebben opgenomen gelegen op de intensive care en 55 op de obstetrische ‘high care’. In totaal hebben nu 574 vrouwen antepartum opgenomen geweest en 50 postpartum. Van de vrouwen die opgenomen hebben gelegen, is van 281 vrouwen (34%) bekend dat ze zijn opgenomen vanwege klachten passend bij covid-19. Bij 142 vrouwen is beschreven dat er radiologische afwijkingen waren passend bij een virale pneumonie. De meest voorkomende klachten waren hoesten (n=3543; 44%), koorts (n=2089; 26%) en griepachtige klachten (n=2138; 27%).

Therapie:

Bij 164 vrouwen werd gestart met antibiotica. Er werd in 9 casus beschreven dat werd gestart met een antiviraal middel, zoals tamiflu en remdesivir. Bij zeven vrouwen werd dexamethason toegediend. Er is bij 153 vrouwen beschreven dat zij tijdelijke behandeling met zuurstof hebben ontvangen. Van deze vrouwen hebben 45 een O2 masker gekregen en zijn 21 patiëntes geïntubeerd (geweest), waarvan 14 ook op de buik beademd zijn en voor vijf zwangeren werd gestart met ECMO. Voor een aantal zwangeren wordt beschreven dat een neusbril voldoende was. In totaal kregen 35 vrouwen nog zuurstoftherapie tijdens de bevalling.

Partus:

Van de 3576 vrouwen die niet meer zwanger zijn, is bij 105 vrouwen gemeld waarbij er sprake is geweest van een miskraam. Vijfhonderdachtenzeventig van de overige 3475 vrouwen (17%) zijn bevallen middels sectio. Bij 281 gaat het om een primaire sectio. Van de 297 secundaire sectio’s was in 69 casus sprake van niet vorderende baringen, in 134 casus van verdenking foetale nood, 4 keer een combinatie van niet vorderende baring en foetale nood en 109 om overige redenen. In 216 casus was sprake van vroeggeboorte (149 casus met een termijn <36 weken en 68 casus >36 weken). Er worden in 280 casus tekenen van dreigende vroeggeboorte beschreven. Honderdenéén zwangeren kregen corticosteroïden ter foetale longrijping. De bevalling werd bij 1046 vrouwen ingeleid, van wie bij 41 vrouwen vanwege COVID-19. Pijnstilling durante partu werd bij 1327 vrouwen gestart: epidurale analgesie (n=955), remifentanil (n=361), pethidine of morfine (n=51), lachgas (n=12).

Neonataal:

Van de 3484 levend geboren neonaten (er is in 37 casus sprake geweest van een gemelli-zwangerschap) werden 361 neonaten postpartum opgenomen op de afdeling neonatologie. Bij 2400 neonaten werd gestart met borstvoeding. Daarbij werden geen problemen beschreven. Er zijn vier neonaten postpartum overleden, waarvan bij één vrouw zwanger van een gemelli, waarvan de doodsoorzaak niet gerelateerd is aan COVID-19 en bij één neonaat om nog onbekende reden. Er werden negen neonaten positief getest op SARS-CoV-2, daarvan werd één neonaat direct post-partum positief getest en ook opgenomen op de NICU met respiratoire insufficiëntie. De overige 8 neonaten werden binnen een week na de geboorte positief getest.

Voor vragen en opmerkingen kun je contact met ons opnemen via info@nethoss-perined.nl. Voor aanvullende informatie verwijzen we je graag naar de site van de KNOV, NVOG, Perined of het RIVM.

• Grafiek COVID-19 en zwangerschap (update 41) (131 KB)

Nederland kleurt donkerrood: adviezen bij risiconiveau zeer ernstig

Nederland kleurt donkerrood: adviezen bij risiconiveau zeer ernstig - Koninklijke Nederlandse Organisatie van Verloskundigen (KNOV)

Update standpunt Vaccinatie COVID-19 rondom kinderwens, zwangerschap en kraambed

Op basis van de laatste wetenschappelijke inzichten is het standpunt Vaccinatie COVID-19 rondom kinderwens, zwangerschap en kraambed op 19 juli 2021 aangepast. De wijziging gaat over het vaccineren van zwangere vrouwen in het eerste trimester. De voorkeur om pas na het eerste trimester te vaccineren is komen te vervallen. Er wordt nu aangegeven dat er (vooralsnog) geen bezwaar is tegen vaccineren tijdens het eerste trimester.

De onderbouwing hiervoor is dat ook bij vaccinatie in de periconceptionele fase en het eerste trimester geen belangrijke bijwerkingen worden gezien.
Ook de praktijkkaart voor zwangeren is aangepast. Deze is te vinden op deverloskundige.nl.

Update Praktische adviezen corona 13 juli 2021

Gezien de huidige ontwikkelingen rond de coronapandemie is de werkgroep Corona weer actief.

Inmiddels is het document 'Praktische adviezen corona' geüpdatet. De werkgroep houdt de ontwikkelingen rond corona goed in de gaten. Indien de ontwikkelingen in de pandemie daartoe aanleiding geven, dan zal de werkgroep met nieuwe adviezen komen.

Cliëntinformatie corona diverse doelgroepen

GGD GHOR heeft een overzicht gemaakt van beschikbare voorlichtingsmaterialen over corona voor asielzoekers, statushouders, nieuwkomers, anderstaligen, laaggeletterden, mensen met een beperking.
In onderstaand document is het beschikbare voorlichtingsmateriaal over het coronavirus verzameld en per doelgroep opgeschreven.

• Overzicht landelijke voorlichtingsmaterialen (245 KB)

Update PBM

Vandaag heeft de werkgroep Corona een update geplaatst van het document 'PBM adviezen per risiconiveau -diagrammen triage client'

Versoepelingen per 26 juni 2021

De besmetting- en opnamecijfers dalen en het percentage mensen met antistoffen tegen corona, door vaccinatie of door corona te hebben gehad, stijgt. Ook de vaccinatiegraad binnen onze beroepsgroep en doelgroep stijgt.
Per 26 juni heeft het kabinet weer versoepelingen aangekondigd. De voorlopig laatste adviezen van de werkgroep Corona staan in het document Versoepelingen 26 juni 2021.

Moeders voor morgen

Bijwerkingencentrum Lareb wil de effecten van de verschillende Corona-vaccinaties in de zwangerschap en tijdens de borstvoeding onderzoeken. Dit kan niet zonder de hulp van zwangeren en borstvoedende moeders.

Lareb vraagt verloskundigen en gynaecologen om zwangeren te vragen zich na vaccinatie vlak voor of in de zwangerschap, zich bij Moeders van Morgen aan te melden. Dit kan ook als vrouwen borstvoeding geven. Op die manier kan de vrouw meehelpen met het in kaart brengen van de eventuele nadelen en bijwerkingen.

Informatiekaart zwangeren: wel/niet vaccineren

De NPF heeft samen met de KNOV en de NVOG de informatiekaart voor zwangeren: wel of geen prik ontwikkeld. De informatiekaart wordt gepubliceerd op thuisarts.nl.

• Informatiekaart zwangeren: wel/niet vaccineren (101 KB)
• Bronnenlijst bij informatiekaart zwangeren (113 KB)

Counseling COVID-19 vaccinatie (14 mei 2021)

Bij protocollen, richtlijnen en documenten staat het document 'Counseling COVID-19' rond vaccinatie van zwangeren.