Anticonceptie

Laatste update: 05 december 2022
Plaatsingsdatum: 07 februari 2020

Verloskundigen geven voorlichting over anticonceptie en counselen vrouwen over welke anticonceptie bij hen past in de betreffende fase van hun leven. De verloskundige kan vervolgens de gekozen anticonceptie voorschrijven. 

Een deel van de verloskundigen heeft zich gespecialiseerd in het plaatsen van spiralen en implantatiestaafjes. Verloskundigen zijn hiertoe bevoegd en bekwamen zich hiervoor om de kwaliteit te waarborgen. Door registratie in het deelregister Anticonceptie kunnen verloskundigen aantonen dat zij bekwaam zijn. Voor registratie in dit deelregister moet een verloskundige aan een aantal eisen voldoen. 

  • Verloskundigen met een BIG-registratie kunnen in het deelregister Anticonceptie komen te staan. Hiervoor zijn de volgende trainingen vereist: 

    • Een door de KNOV geaccrediteerde e-learning anticonceptie (PE-online of Medische scholing) succesvol afgerond. Deze e-learning kent de volgende doelen:

    - Counselen (geven van informatie en advies & ondersteunen bij het maken van de keuze voor een anticonceptiemiddel), 
    - Hormonale en intra-uteriene anticonceptie voorschrijven voor vrouwen met een ongecompliceerde voorgeschiedenis 
    - Begeleiden bij gebruik van anticonceptie
    - Evalueren van gebruik

    • Een training anticonceptie (theorie en vaardigheid) bij Leerpunt KOELDOK-h en SAN of een commerciële aanbieder.

    • In vivo training 
      Voor verloskundigen die afgestudeerd zijn vanaf 2017 geldt dat zij alleen de in vivotraining hoeven te volgen. Dit dient te gebeuren binnen 3 jaar na het afstuderen. 

  • Om de taken rondom anticonceptie goed en volgens richtlijnen uit te voeren zijn documenten ontwikkeld die zijn opgenomen in het implementatiepakket.

  • Registratie van de voorgeschreven anticonceptie is een verplichting vanuit de inspectie. Dit betekent dat verloskundigen zelf moeten bijhouden welke anticonceptie ze hebben voorgeschreven en aan wie. In het implementatiepakket vind je een voorbeeldbrief om de huisarts op de hoogte te brengen van de voorgeschreven anticonceptie.  

  • Vanwege de patiëntveiligheid heeft de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd het elektronisch voorschrijven verplicht gesteld. Deze verplichting geldt (nog) niet voor verloskundigen, maar als verloskundige ben je wel verplicht om een prospectieve risicoanalyse uit te voeren. In de handreiking Elektronisch voorschrijven anticonceptie vind je informatie over het veilig voorschrijven van anticonceptiemiddelen en andere geneesmiddelen.

  • Door de bevoegdheid om geneesmiddelen voor te mogen schrijven, kun je benaderd worden door de farmaceutische industrie. Hoe je hier transparant en integer mee om kunt gaan lees je in de handreiking Gedragscode geneesmiddelenreclame

  • In mei 2020 is de NHG-richtlijn anticonceptie verschenen met medewerking van onder andere de KNOV. Deze richtlijn geeft een uitgebreide beschrijving over de werking van de verschillende soorten anticonceptie op basis van onderzoek. 

  • De handreiking Anticonceptiemiddelen is een naslagwerk voor verloskundigen om vrouwen te informeren over welke anticonceptiemiddelen er zijn en het gebruik ervan. In deze handreiking staat een compleet overzicht van alle vormen van anticonceptie genoemd.

Deze tekst is nog niet geactualiseerd naar de laatste stand van zaken of laatste wetenschappelijke inzichten.