Voor het project ‘Verbetering van de datakwaliteit van de eerstelijnsverloskundigen’ heeft de KNOV samen met Perined in kaart gebracht wat er met gegevens gebeurt tijdens de datajourney. Er bestaan namelijk al langer vermoedens dat gegevens in de verloskundige (eerstelijns)dossiers niet overeenkomen met gegevens gepresenteerd in de spiegeltool mijnPerined. De resultaten van het onderzoek* bevestigen deze vermoedens. Bij de verschillende verwerkingsstappen bestaat de kans dat informatie verloren gaat of dat deze minder gedetailleerd gepresenteerd wordt. We hebben jullie hier ook persoonlijk middels een e-mail over geïnformeerd.
Een oplossing is helaas niet eenvoudig en vraagt verbetering van de systemen en goede ondersteuning van de verloskundige. Waarbij partijen het goed, eenvoudig en duidelijk voor verloskundigen moeten regelen. We hebben alle betrokken partijen gevraagd om op diens eigen onderdeel verantwoordelijkheid te nemen. Het kan immers niet zo zijn dat dit lang blijft voortduren. De VIS’en en Perined zullen hier een inhoudelijke bijdrage moeten leveren, Perined is al bezig met het doorvoeren van verbeteringen. De KNOV zal hier een signalerende, informerende rol in nemen. We lichten het project en de vervolgstappen hieronder graag nader toe.
* Het gaat hier om bevindingen van gegevens vanuit de eerstelijns verloskundigenpraktijken en over de aanlevermethode van 2021 en daarna.
Datajourney
De datajourney bestaat uit zes stappen (figuur 1): 1) Vastleggen en opslaan, 2) Selecteren en verzenden, 3) Uitwisselen, 4) Ontvangen en eerste verwerking, 5) Verdere verwerking, 6) Presentatie in database of mijnPerined.
Uit onderzoek van het project blijkt dat de kans bestaat dat bij een deel van de ingevoerde data tijdens één of meerdere stappen in de datajourney informatie verloren gaat of wordt vervormd. Deze kans bestaat onder andere bij gegevens aangaande conditie perineum, episiotomie, verwijzing, rookgedrag, etniciteit, plaats baring, methode pijnbestrijding (bij de baring) en betrokkenheid kinderarts.
Wat gaat er mis?
In de geboortezorg wordt voor uitwisselen gebruik gemaakt van de informatiestandaard PWD. Dit is een woordenboek waarin onder andere is vastgelegd welke termen worden gebruikt met welke definitie. In 2021 is de implementatie van de nieuwe informatiestandaard en aanlevermethode bij de verschillende datajourney stappen niet goed gegaan.
Bij het vastleggen (1) is er op twee manieren kans op dataverlies. In de VIS kun je de data op meerdere plekken invullen, bijvoorbeeld memo’s en notities, terwijl specifieke invoervelden (dan leeg) naar Perined gaan. Daarnaast worden er vaak oude termen gebruikt in de VIS.
Bij het extraheren (2) moeten die oude termen omgezet worden naar termen van de huidige informatiestandaard. Hier kunnen fouten optreden (programmeerfouten) of vervorming, omdat de term niet bestaat in de informatiestandaard.
Bij het uitwisselen (3) werden (met name in het begin) dossiers teruggestuurd door fouten, welke daarna niet altijd opnieuw aangeleverd zijn.
Bij het ontvangen (4) worden alle dossiers samengevoegd tot één tabel, waarbij sommige informatie uit het dossier niet goed in die tabel terechtkomt. Dit komt dan door programmeerfouten, vaak omdat wijzigingen in de informatiestandaard nog niet zijn verwerkt.
Bij de verwerking daarna (5) wordt de informatie omgezet voor het samenvoegen met de historische data waarbij ook vervorming plaats kan vinden.
In de uiteindelijke dataset (6) wordt de informatie voor het tonen in mijnPerined weer omgezet, waar ook dataverlies of -vervorming kan plaatsvinden.
Wat betekent dit?
Het verlies van datakwaliteit kan optreden bij belangrijke thema’s. Dit betekent dat de Perined-dataset en mijnPerined minder betrouwbaar zijn dan wij zouden willen. De Perined-dataset wordt gebruikt voor de landelijke kwaliteitsindicatoren, wetenschappelijk onderzoek, spiegelinformatie, het maken van beleid en de media. Rapportages over de eerstelijns verloskundige zorg van 2021 of de jaren daarna zijn incompleet door de aanleverproblemen, maar zijn dus ook van verminderde kwaliteit door de kans op verlies of vervorming van informatie.
En nu?
De KNOV heeft de uitkomsten van het project middels een officiële brief met de VIS’en, Perined, VWS en de andere geboortezorgpartijen gedeeld. De brief vind je onderaan dit bericht. Verder verzoeken wij alle betrokken partijen om zich in te zetten voor procesverbetering, omdat we geloven dat samenwerking essentieel is voor het vinden van oplossingen. We zijn met alle partijen in gesprek en het delen van de bevindingen zien wij als een eerste stap in de goede richting. Perined pakt de bij haar gesignaleerde knelpunten op. Aanpassing van de VIS’en is mogelijk complexer, hoewel vanuit de KNOV daar beperkt zicht op is.
De KNOV blijft bij haar standpunt om niet te betalen voor aanlevering. Als je niet hoeft te betalen vragen we je nog steeds dossiers aan te leveren bij Perined. Het is belangrijk dat er data wordt verzameld over de geboortezorg. Er is nog altijd data wel bruikbaar, denk aan aantal zwangerschappen, zwangerschapsduur, pariteit en hoeveelheid bloedverlies.
Vragen?
Naar aanleiding van de uitkomsten van het project is een FAQ opgesteld die je hier onder kunt vinden. Of stel jouw vraag aan de helpdesk via MijnKNOV. We zullen de FAQ blijven aanvullen op basis van binnengekomen vragen.