NIPT

De niet-invasieve prenatale test (NIPT) is een test om foetaal DNA uit maternaal bloed te screenen. De NIPT is per 1 april 2023 een onderdeel van de reguliere prenatale screening, na jarenlang uitgevoerd te zijn in studieverband.  

• Wat is NIPT?

  De NIPT is een screeningstest die aan zwangeren wordt aangeboden. Een zwangere kiest, na counseling, of zij naast de uitslag voor down-, patau en edwardssyndroom ook de zogenaamde nevenbevindingen wil weten. De NIPT is geen diagnostische test en biedt geen 100% zekerheid. Bij een afwijkende uitslag van de NIPT zijn er sterke aanwijzingen dat het ongeboren kind een trisomie 21, 18 of 13 heeft. Het kan bij een afwijkende uitslag voorkomen dat het kind toch geen trisomie heeft. Daarom is bij een afwijkende uitslag, om zekerheid te krijgen, een vlokkentest of vruchtwaterpunctie nodig als bevestiging van de NIPT uitslag. 

  De meeste NIPT-uitslagen zijn niet afwijkend. Bij een niet afwijkende uitslag is de kans dat het kind toch een trisomie heeft zo klein dat een vervolgtest niet geadviseerd wordt. Dit geldt ook voor vrouwen met een verhoogde kans op een trisomie: bij een niet afwijkende uitslag is een vlokkentest of vruchtwaterpunctie niet meer nodig. 

• Counseling NIPT

  Er wordt veel waarde gehecht aan de individuele afwegingen en keuzevrijheid van de zwangere vrouw, en de test mag niet worden aangeboden als een standaard test. 

  RIVM-CvB heeft voor professionals in de geboortezorg alle aspecten van een optimale counseling voor prenatale screening vastgelegd in het draaiboek.

• Counseling NIPT - eisen

  Zoals alle onderdelen van de NIPT moet ook de counseling(sopleiding) aan kwaliteitseisen voldoen. Deze worden door alle betrokken ketenpartners, waaronder ook de KNOV, opgesteld en gecommuniceerd via de website van het RIVM. 

• Ethische kant NIPT

  De NIPT kent een belangrijk ethisch aspect, wat een rol speelt bij het aanbieden van de test. In het advies aan het ministerie van VWS concludeert de Gezondheidsraad dat er opgepast moet worden voor ‘routinisering’. Daarmee wordt bedoeld: de indruk wekken dat prenataal testen standaard is, of dat er een maatschappelijke druk zou bestaan om als zwangere deel te nemen aan screening.  

• Vergoeding NIPT

  De zwangere hoeft het counselingsgesprek niet zelf te betalen, want de zorgverzekering betaalt de kosten. Het counselingsgesprek valt niet onder het eigen risico van de zwangere. 

  Per 1 april 2023 wordt de NIPT op kosten van de Rijksoverheid uitgevoerd en zijn er geen kosten voor de zwangere aan verbonden.

• Tekst 08