Wet Geneeskundige Behandelingsovereenkomst (WGBO)

Op 1 april 1995 werd de Wet Geneeskundige Behandelingsovereenkomst (WGBO) van kracht. In de WGBO worden de rechten en plichten van de zorgverlener en cliënt geregeld. De zorgverlener is verplicht de juiste zorg op een respectvolle wijze aan te bieden. De cliënt heeft als plicht de zorgverlener de juiste informatie te geven en mee te werken. De wet is vooral gericht op versterking van de positie van de cliënt. 

• De belangrijkste onderwerpen in de wet 
  • Informatieplicht: de verloskundige geeft de cliënt alle informatie die nodig is om op een verantwoorde manier beslissingen te kunnen nemen over haar gezondheid en haar behandeling. 
  • Toestemmingsvereiste: voor iedere verloskundige behandeling is vooraf toestemming van de cliënt nodig. 
  • Dossierplicht: de verloskundige is verplicht een medisch dossier van iedere cliënt bij te houden.
  • Bewaarplicht: deze dossiers moeten twintig jaar worden bewaard, of langer.
  • Privacybescherming: aan derden mag alleen informatie worden verstrekt na uitdrukkelijke toestemming van de cliënt. 
• Rechten cliënt 
  • Recht op inzage en afschrift van het medisch dossier, (dit betreft niet de persoonlijke aantekeningen van de verloskundige) 
  • Recht op het laten vernietigen van gegevens 
  • Recht op niet-weten, dit is het recht van een patiënt om niet over zijn gezondheidstoestand geïnformeerd te worden 
  • Recht op bescherming van de privacy bij de overdracht van gegevens 
• Minderjarigen

  Vanaf 16 jaar is een cliënt handelingsbekwaam en beslist zij zelf. In de WGBO is opgenomen hoe om te gaan met toestemming en informatie van kinderen jonger dan 16 jaar. Is het kind jonger dan 12 jaar, dan is voor de behandeling toestemming nodig van de ouder(s) of voogd (wettelijke vertegenwoordiger). Het kind heeft wel recht op informatie. Je moet het kind informeren op een manier die bij de leeftijd en ontwikkeling van het kind past. Zie ook het WGBO Toestemmingsformulier.
  Voor jongeren in de leeftijd van 12 tot 16 jaar geldt een ‘dubbele toestemming’. Dit houdt in dat naast de toestemming van de minderjarige ook de toestemming van diens ouders nodig is, tenzij de behandeling noodzakelijk is om ernstig nadeel van de patiënt te voorkomen of als de jongere ook na weigering van de ouders om toestemming te verlenen de behandeling weloverwogen blijft wensen. Naast de jongere zelf moeten ook de ouders geïnformeerd worden.
  Jongeren van 16 jaar en ouder hebben zelf het recht om een behandelingsovereenkomst aan te gaan. Ze beslissen zelf en hebben zelf recht op informatie. Zonder toestemming kan geen informatie worden verstrekt aan derden, dus ook niet aan de ouders.

  Kinderen van gescheiden ouders

  Meestal houden beide ouders na echtscheiding het gezag over hun kind(eren). De situatie verschilt in beginsel niet van de situatie waarin de ouders van het kind met elkaar gehuwd zijn. Beide ouders treden op als wettelijk vertegenwoordiger en beiden beslissen over de behandeling van hun kind(eren).
  Als je twijfelt of problemen vermoedt, dan is het raadzaam beide ouders formeel toestemming te vragen voor de behandeling.
  De KNOV heeft over dit onderwerp het informatieblad Minderjarigen opgesteld.