In 2014 is Machteld Huber gepromoveerd op het concept Positieve Gezondheid. Sindsdien wordt het werken met Positieve Gezondheid breed toegepast in diverse sectoren. De effectiviteit ervan is ondertussen met diverse kleine en grotere onderzoeken onderzocht. En in 2022 is het plan vanuit de KNOV om de ervaren Positieve Gezondheid van de zwangere te gaan meten. Het Instituut voor Positieve Gezondheid heeft hiertoe een wetenschappelijke meetset ontwikkeld, die van zowel de zwangere als de verloskundigen(praktijk) weinig extra inspanning vraagt.
Totdat we onze eigen uitkomsten kunnen delen, hier een beknopte omschrijving van enkele onderzoeken.
2018 - Meer tijd voor patiënten, minder verwijzingen
De titel van het onderzoek uit 2018 ‘Meer tijd voor patiënten, minder verwijzingen’ van Hans Peter Jung e.a. zegt eigenlijk genoeg. In huisartsenpraktijk Afferden werkt Hans Peter Jung sinds 2015 met Positieve Gezondheid. De resultaten van die werkwijze zijn gepubliceerd in het maartnummer van 2018 van Huisarts en Wetenschap. Bijvoorbeeld de uitkomst dat het aantal verwijzingen met 25% is gedaald.
Hans Peter Jung: “Ik denk dat veel medische zorg niet bijdraagt aan de werkelijke problemen van patiënten. Positieve Gezondheid laat je als hulpverlener met een andere blik kijken naar degene die tegenover je zit. Je voert andere gesprekken. En je komt met elkaar tot andere keuzes. Die liggen dan niet altijd bij de specialist.”
2019-2021 - Limburg Positief Gezond
De Provincie Limburg en de Beweging Limburg Positief Gezond jagen de verspreiding en verdere ontwikkeling van het concept Positieve Gezondheid sinds 2015 aan. Maar hoe wordt er met Positieve Gezondheid gewerkt in Limburg? Wat levert dit op? En wat valt er te leren van de ervaringen van betrokkenen? De Academische Werkplaats Duurzame Zorg van de Universiteit Maastricht heeft dit van 2019 tot 2021 onderzocht in opdracht van ZonMw.
Op basis van dit onderzoek verscheen onlangs de praktijkhandreiking 'Werken met Positieve Gezondheid: Lessen uit Limburg’. De handreiking laat zien dat voor veel betrokkenen Positieve Gezondheid van meerwaarde is, omdat het een herkenbaar en begrijpelijk concept is. Men is het erover eens dat Positieve Gezondheid draait om een brede kijk op gezondheid en het bevorderen van eigen regie, met de focus op de persoon en niet op de professional of organisatie.
2020-2022 - Samen voor Gezondheid: positieve start voor aanstaande moeders en kinderen
Het creëren van gelijke kansen bij de start van het leven staat hoog op de Nederlandse agenda maar is nog niet gerealiseerd. Verschillen in perinatale uitkomsten worden veroorzaakt door cumulatie van medische én niet-medische risico’s. Armoede en achterstand hebben een substantieel effect op perinatale uitkomsten. Dit effect lijkt zwaarder te wegen bij Nederlandse zwangeren zonder migratieachtergrond. Juist in Groningen en in Limburg is vaker sprake van de combinatie zwangeren zonder migratieachtergrond en armoede.
In een actieonderzoek samen met professionals uit de geboortezorg en het sociale domein in Zuid-Limburg en Groningen wordt door de AV-M en AVAG kennis ontwikkeld en gedeeld over twee verschillende aanpakken. Positieve Gezondheid is hier onderdeel van, gericht op de zorg voor kwetsbare zwangere vrouwen.
2021 - Onderzoek voor Zelfbewust Zwanger
Emma de Vries heeft voor haar masterthesis dit jaar voor Zelfbewust Zwanger onderzoek gedaan naar ervaringen van zwangere vrouwen met Positieve Gezondheidscoaching en het effect ervan op leefstijlgedrag. In dit onderzoek zijn periodiek coachingsgesprekken gevoerd met vrouwen tijdens hun zwangerschap op basis van Positieve Gezondheid. Daarbij lag de focus op de persoonlijke wensen en behoeften van de vrouw en het nemen van de eigen regie. Enkele highlights uit de resultaten:
- 9 van de 12 deelnemers rapporteerden verbetering van één of meer leefstijlgebieden
- Er werden duidelijke, concrete doelen gesteld
- Er was een gevoel van verantwoordelijkheid bij de cliënt
- Er ontstond extra bewustzijn en inzicht in eigen keuzes
- Vrouwen voelden een positieve motivatie
- Vrouwen waardeerden de persoonlijke benadering
De uitkomsten van dit kleinschalige onderzoek sluiten helemaal aan op de pilot van de KNOV in 2019 en vooral op de vele waardevolle ervaringen van de verloskundigen, die inmiddels getraind zijn in het werken met Positieve Gezondheid.
Trainingen 2022
Alle trainingen ‘werken met Positieve Gezondheid’ die vanuit de KNOV Kwaliteitsgelden 2021 kosteloos worden aangeboden, zijn volgeboekt.
Hopelijk kunnen er in 2022 weer trainingen worden aangeboden. Voor deze trainingen is opnieuw accreditatie en een bijdrage in de trainingskosten voor verloskundigen vanuit de Kwaliteitsgelden van de KNOV aangevraagd. Ben je geïnteresseerd in de trainingen in 2022, laat het ons dan weten via positievegezondheid@knov.nl. We houden je dan op de hoogte.