Plaatsingsdatum: 24 september 2025
De vernieuwde kwaliteitsnorm Erytrocytenimmunisatie in de zwangerschap is in september 2025 gepubliceerd door de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie (NVOG). De KNOV nam deel aan de werkgroep die deze herziening heeft opgesteld en heeft de kwaliteitsnorm geautoriseerd.
De grootste wijziging in de vernieuwde kwaliteitsnorm is de verdere specificatie van het beleid per antistof. Hiermee biedt dit document meer ondersteuning aan de zorgverlener voor dit zeldzame ziektebeeld.
Daarnaast is er meer aandacht voor de communicatie richting de zwangere en wordt benadrukt dat overleg met andere disciplines laagdrempelig mogelijk is.
De KNOV heeft zich hard gemaakt voor de juiste zorg op de juiste plek. Wanneer er bijvoorbeeld sprake is van antistoffen die een lage kans op ziekte geven, begeleiden we de zwangerschap in de eerste lijn in goede afstemming met de kinderartsen voor de postnatale observatie van de neonaat.
De kwaliteitsnorm is te vinden op de website van de NVOG.
Ondersteuning bij toepassing
Om verloskundigen te ondersteunen bij het toepassen van de kwaliteitsnorm, is een praktijkkaart ontwikkeld. Op de eerste pagina van deze praktijkkaart zijn puntsgewijs de belangrijkste aanbevelingen te vinden, de overige twee pagina's gaan uitgebreider in op deze aanbevelingen per onderwerp.
Aanpassing richtlijn Miskraam
Naar aanleiding van deze nieuwe kwaliteitsnorm wordt de richtlijn Miskraam aangepast, specifiek de module Gebruik van anti-D Rhesus profylaxe. Deze aanpassing is nodig om eenduidigheid te creëren over het gebruik van anti-D bij een miskraam of zwangerschapsafbreking. Indicaties voor het geven van anti-D aan Rhesus D-negatieve vrouwen bij behandeling van een niet-intacte zwangerschap of een spontane miskraam zijn gewijzigd.
Advies Gezondheidsraad
In juni 2025 publiceerde de Gezondheidsraad een advies, aangevraagd door het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, over het herhaalonderzoek van bloedgroepantistoffen bij Rhesus c-negatieve zwangeren. De Gezondheidsraad adviseert om het herhaalonderzoek naar antistoffen bij Rhesus c-negatieve zwangeren alleen nog maar aan te bieden wanneer er sprake is van een tweede of verdere zwangerschap. Er is nog geen definitieve beslissing genomen naar aanleiding van dit advies. Deze beslissing wordt niet binnen afzienbare termijn verwacht. Voor nu heeft dit advies daarom geen consequenties voor de kwaliteitsnorm Erytrocytenimmunisatie in de zwangerschap. Mogelijk zal hoofdstuk 2 ‘Screening en preventie’ van de kwaliteitsnorm worden aangepast.